Dawno temu, gdy po 19:00 zaczynała się Dobranocka (Wieczorynka) w TVP, podwórka pustoszały. Zmieniała się władza, politycy, ustrój, nastroje społeczne, a kultowe seriale aninowane dla dzieci trwały. Wsiądźmy więc w wehikuł czasu, by odbyć sentymalną podróż i przypomnieć sobie sobie bajki z dzieciństwa.
Dobranocka (zamiennie Wieczorynkla) wychowała pokolenia. To kultowe pasmo było emitowane od lat 50. XX w. codziennie w Pierwszym Programie Telewizji Polskiej (TVP1) w okolicach godziny 19:00 przed głównym wydaniem Dziennika Telewizyjnego (później „Wiadomości”). Kultowe seriale animowane wzruszają i bawią do dziś. Idę o zakład, że potraficie zaśpiewać piosenki z bajek sprzed 30 lat i wciąż pamiętacie teksty!
Poniżej prezentuję najpopularniejsze i kultowe bajki emitowane w ramach pasma „Dobranocka”. Oczywiście nie sposób opisywać wszystkich Wieczorynek. Koniecznie trzeba wspomnieć takie seriale animowane jak „Tukany na tropie”, „Niedźwiadek Tao Tao”, „Przygody Myszki Miki i Kaczora Donalda„, „Troskliwie Misie”, „Kasztaniaki”, „Na gwiazdnym szlaku”, „Mały Pingwin Pik-Pok”, „Pszczółka Maja”, „Noddy”, „Powrót do Wiklinowej Zatoki”, „Madeline”, „Śniegowe skrzaty”, „Farma na rozdrożu”, „Pinokio”, „Maurycy i Hawranek”, „Karolina i jej przyjaciele”, „Miś z okienka”, „Nowe przygody Kubusia Puchatka”, „Zwierzaki cudaki”, „Przygody misia Colargola”, „Trzy misie”, „Wesoły świat Richarda Scarry’ego”, „Plastusiowy pamiętnik”, „Burzliwe dzieja pirata Rabarbara”, „Sąsiedzi”, „Tabaluga”, „Bajki Misia i Margolci”, „Słoń Benjamin”, „Witaj Franklin”, „Fraglesy”, „Przygody Peti”, „Ślimak Maciuś”, „Wędrówki Pyzy” oraz „Kacper”
Chcesz więcej kultury? Pan Od Kultury zaprasza na Facebooka i Instagram
Bolek i Lolek – ręczna robota doceniona w wielu krajach
„Bolek i Lolek” to polski serial animowany dla dzieci produkowany w latach 1963–1964 przez Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Tworzenie kolejnych odcinków było niezwykle czasochłonne, bo aniomatorzy wszystko rysowali ręcznie. Następnie następowało kopiowanie rysnków na celuluoidy, malowanie rysunków oraz dołączenie dekoracji w kamerze poklatkowej. Do jednego odcinka przygód Bolka i Lolka animatorzy musieli narysować około 6-7 tysięcy rysunków.
Jak dowiadujemy się, tak naprawdę mieli na imię… Roman i Jan oraz byli synami Władysława Nehrebeckiego, dyrektora Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Ich przygody przez 24 lata były prezentowane w 80 krajach świata
– przypomina Polskie Radio.
Co ciekawe, serial „Bolek i Lolek” był jedną z niewielu produkcji europejskich dopuszczoną do emisji w Iranie po rewolucji islamskiej w 1979 roku. W Łodzi w 1984 r. powstały 2 budynki wielorodzinne nazwane Bolek i Lolek.
Muminki – czy ta Dobranocka była dla dzieci?
Najpierw dostaliśmy „Opowiadania Muminków” produkowane w latach 1977–1982 w łódzkim studiu Se-ma-for. Dopiero w latach 1990-1991 zrealizowano kultowy serial animowany w koprodukcji japońsko-fińsko-holendersko-francuskiej. Do dziś nie wiadomo jak nazywała się naprawdę Mama Muminka. Muminek, Panna Migotka, Tata Muminka, Hatifnatowie, Włóczykij, Mała Mi i Paszczak to dla wielu symbole dzieciństwa. Powstały dwa sezony liczące 104 odcinki.
Fińska autorka Tove Jansson stworzyła też potwora, który przeraża nawet dorosłych. Buka z Muminków, bo o niej mowa, zamrażała i zabijała samym dotykiem. Co ciekawe, w pierwszych animowanych wersjach „Muminków” z 1969 roku lat była całkiem żwawa i sporo mówiła.
Czy ta Dobranocka na pewno była dla dzieci? Sceny z Buką i psychodeliczna muzyka momentami przypominały horror!
Dziwne przygody Koziołka Matołka – droga do Pacanowa jak do Mordoru
Serial animowany „Dziwne przygody Koziołka Matołka” był kręcony w latach 1969–1971 w Studiu Miniatur Filmowych na podstawie komiksu „120 przygód Koziołka Matołka” Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza. Bohater próbował dotrzeć do Pacanowa, a po drodze przeżywał zabawne przygody. Każdy odcinek zawierał również wierszyk czytany przez Wiesława Michnikowskiego.
Fanką Koziołka Matołka była Babka z serialu „Świat według Kiepskich”.
Chcesz więcej kultury? Pan Od Kultury zaprasza na Facebooka i Instagram
Brygada RR – cip cip cip cip i dejl!
„Chip i Dale: Brygada RR” to Dobranocka w ramach cyklu „Walt Disney przedstawia”. Dostaliśmy sensacyjny serial animowany Disneya będący miksem Indiany Jonesa z Mission Impossible. W oryginale nazywał się Chip ’n Dale Rescue Rangers. Produkowano go w latach 1989–1992 i w sumie powstało 65 odcinków o przygodach sprytnych pręgowców, które założyły Brygadę Ryzykownego Ratunku.
Chyba każdy chciał być twardy jak Kit Colby lub podkochiwał się w blondwłosej Gadżet. Kot Spaślak był czarnym charakterem o jakim Marvel i DC mogą dzisiaj tylko pomarzyć.
W Polsce premierowy odcinek Brygary RR został wyemitowany z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka 1 czerwca 1990 roku. Regularna emisja przypadała na lata 1991–1992 oraz 1998–1999 w niedzielnej Wieczorynce. Serial wrócił jako Dobranocka od 12 września 2009 oraz od 23 stycznia 2011 roku w niedzielny wieczór. Za polską wersję językową odpowiadało Studio Opracowań Filmów w Warszawie.
Miś Uszatek – miś na miarę naszych możliwości
„Miś Uszatek” czyli kultowy polski animowany serial telewizyjny, emitowany w latach 1975–1987. Tytułowy miś z oklapniętym uszkiem był pierwotnie bohaterem książek dla dzieci. To efekt pracy pisarza Czesława Janczarskiego oraz ilustratora Zbigniewa Rychlickiego. Głosu Uszatkowi użyczył Mieczysław Czechowicz. W sumie powstały 104 odcinki serialu.
Dzieci poznawały Misia Uszatka również na łamach pisma „Miś” oraz pokochały go w filmie animowanym z 1962 roku. W 1975 roku Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi, na zlecenie Telewizji Polskiej rozpoczęło produkcję lalkowego serialu z Uszatkiem.
Oryginalne lalki Misia Uszatka znajdują się między innymi w ekspozycji: Muzeum Dobranocek w Rzeszowie, Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach i Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Reksio – polski pies doceniony na świecie
Serial animowany „Reksio” w reżyserii i według scenariusza Lechosława Marszałka, był produkowany w latach 1967–1990 przez Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Powstało 65 odcinków + 3 specjalne.
Tak jak „Bolek i Lolek”, „Reksio” również został doceniony w Iranie. Zdobył tam nagrodę Złotego Słowika. Uwielbiały go też dzieci w ZSRR, chociaż znały go pod nazwą „Pios Reks”.
„Gumisie” czyli aluzja do współczesnego rynku pracy?
Każdy z nas chciał poznać przepis na gumisiowy sok. „Gumisie” (Disney’s Adventures of the Gummi Bears) to kultowy serial animowany Disneya. Polskie dzieci z zapartym tchem śledziły perypetie w królestwie Dunwyn, chociaż chyba nikt nie bał się przygłupich ogrów.
Pierwsza emisja „Gumisiów” w Polsce miała miejsce 20 marca 1990 roku w ramach bloku „Kino Tik-Taka”. Później serial emitowano jako niedzielną Dobranockę. Piosenkę z „Gumisiów” śpiewał Andrzej Zaucha, a później zastąpił go Stefan Każuro. Za polski dubbing odpowiadała m.in. Miriam Aleksandrowicz. Serial liczy około 100 odcinków.
Kreskówka okazała się prorocza. Dzisiaj niemal każdy z nas w życiu zawodowym to Toadie, który ma swojego księcia Ightorna.
Niestety, Tami nawalił i bohaterom w finale serialu nie udało się nawiązać kontaktu ze Starożytnymi Gumisiami. W wyniku wielkiego wybuchu wszystkie ogry zostały wystrzelone w kosmos.
W latach 90-tych kiedy prowadziłem stronę o gumisiach udało mi się wdepnąć na czat z ich twórcą i zapytałem się go o kontynuację Gumisiów tj. o spotkanie bohaterów z Wielkimi Gumisiami. Jymn Magon odpowiedział iż zjednoczenie Gumisiów z Gumisiami zza oceanu oznaczałoby koniec serii. Tak więc odcinek z Wielkim Gumiskopem zakończył się tak jak się zakończył a cała historia z Gumisiami, zakończyła się niezbyt szczęśliwie (patrz odcinek Król Ightorn) i prosiłaby się o dalszą kontynuację –
czytamy na stronie nostalgia.pl.
Smerfy i kultowy głos Gargamela
Smerfy (fr. Les Schtroumpfs, ang. The Smurfs) to niebieskie istoty stworzone przez belgijskiego rysownika komiksowego Pierre’a Culliforda, działającego pod pseudonimem Peyo. Ich wrogiem był Gargamel, który początkowo pragnął użyć Smerfów jako składnik do stworzenia kamienia filozoficznego. Później chciał je zjeść lub po prostu się zemścić. Głos Gargamela to początkowo Wiesław Drzewicz (serie 1-5, niektóre odcinki 6, 7 i 8) a po jego śmierci rolę przejął Mirosław Wieprzewski (pozostałe odcinki z serii 7, seria 9 i nowa wersja 1, 2 i 3.)
Animowana wersja „Smerfów” powstała w latach 1981–1989 w wytwórni filmów rysunkowych Hanna-Barbera dla telewizji NBC. W sumie wyprodukowano 256 odcinków, na które składa się 421 epizodów (niektóre 10-, inne 20-minutowe).
Smerfy w TVP zadebiutowały 15 listopada 1987 roku. Większość z was zapewne kojarzy Smerfy z piątkowej Dobranocki emitowanej przez TVP1. Tytułową piosenkę ze „Smerfów” śpiewał Wiktor Zborowski.
Zaczarowany Ołówek – kultowa Dobranocka bez dialogów
Dzisiaj każdemu z nas przydałby się zaczarowany ołówek z serialu wyprodukowanego przez Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w latach 1963-1977. Piotrek i piesek Pimpek dzięki niemu radzili sobie z najtrudniejszymi problemami. Wszystko co narysowali mogło się zmaterializować.
Za kluczowego twórcę „Zaczarowanego ołówka” uważa się Karola Baranieckiego. Łącznie przez 13 lat produkcji serialu wyprodukowano 39 odcinków. W 1991 roku w Se-ma-forze zrealizowano pełnometrażowy film pt. „Podróż z zaczarowanym ołówkiem”. Składały się na niego połączone ze sobą odcinki 27-39.
25 września 2011 roku, przed budynkiem Łódzkiego Domu Kultury odsłonięto pomnik bohaterów Zaczarowanego ołówka, w ramach projektu Łódź Bajkowa.
Dobranocka mówi dobranoc. TVP rezygnuje z Wieczorynki
17 czerwca 2013 prezes TVP Juliusz Braun zapowiedział usunięcie Wieczorynki z ramówki TVP1. Powodem były zmiany programowe i gwałtowny spadek oglądalności, gdyż na rynku medialnym w Polsce istniały już kanały całodobowo oferujące programy dla dzieci. Po raz ostatni Dobranocka pojawiła na antenie TVP1 w dniu 30 sierpnia 2013, a serialem pokazanym w ostatnim bloku była Świnka Peppa
Chcesz więcej kultury? Pan Od Kultury zaprasza na Facebooka i Instagram